FAKTORI POVEZANI SA PREVALENCIJOM HIPERTENZIJE KOD ODRASLIH ISPITANIKA U SRPSKIM SREDINAMA NA KOSOVU I METOHIJI

Abstract

UVOD/CILJ: Pouzdane informacije o rasprostranjenosti hipertenzije su od ključnog značaja za razvoj zdravstvene politike za prevenciju, kontrolu i rano otkrivanje ovog stanja. Studija opisuje prevalenciju hipertenzije kod odraslih osoba i identifikuje faktore koji su povezani sa njenom učestalošću. METODOLOGIJA: Istraživanje je rađeno kao studija preseka i obuhvatilo je 1067 ispitanika starijih od 18 godina, u srpskim sredinama na Kosovu i Metohiji, u periodu 2015/2016 godine. Podaci su dobijeni putem upitnika dizajniranog u skladu sa Metodološkim upustvom Evropskogistraživanja zdravlja, drugi talas. REZULTATI: Učestalost hipertenzije je bila 24,6%, češće kod muškaraca, ispitanika starosti od 45-64 godina. U odnosu na socio-ekonomske i demografske karakteristike ispitanika, preventivne preglede i fizičku aktivnost, kao nezavisnim varijablama, rađena je višestruka logistička regresija, gde je kao zavisana varijabla uzeta hipertenzija. Kao statistički značajni faktori povećanog rizika za hipertenziju izdvojili su se: starosna dob (B=0.09; p<0.001) i bračno stanje (udovci/udovice) (B=1.26; p=0.033), dok su se kao statistički značajni faktori smanjenog rizika za hipertenziju izdvojili: TA merena od strane zdravstvenog radnika (B=-0.59; p<0.001), holesterol meren od strane zdravstvenog radnika (B=-0.24; p=0.011) i nedeljno bavljenje sportom 10 minuta (B=-0.85; p=0.009). ZAKLJUČAK: Uprkos programima za prevenciju i otkrivanje hipertenzije, njena učestalost je i dalje visoka. Delovanje faktora za koje je utvrđeno da su povezani sa prevalencijom hipertenzije mogu poslužiti u pravljenju zdravstveno-promotivnih programa u cilju sprečavanja i ranog otkrivanja hipertenzije.